Gỗ lim là gì? Ưu điểm, Giá Trị Phong Thuỷ Của Gỗ Lim Trong Nội Thất

Từ xa xưa, cây gỗ lim đã xuất hiện rất nhiều trong cuộc sống của người dân Việt Nam nói chung, bắt nguồn từ những câu ca dao, tục ngữ như  “thằng bờm có cái quạt mo, phú ông xin đổi một bè gỗ lim” hay “ba gian nhà rạ lòa xòa/ phải duyên coi tựa chin tòa nhà lim”… Có thể thấy, gỗ lim đóng vai trò rất quan trọng trong đời sống con người. Tuy nhiên, ngày nay không phải ai cũng nắm được những thông tin cơ bản về gỗ lim và những ứng dụng của nó để sử dụng gỗ lim một cách thông minh nhất dẫn đến việc sử dụng tràn lan, gây lãng phí tài nguyên cũng như tài chính của gia đình. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về những loài gỗ lim là gì xung quanh ta, từ đó có những lựa chọn về nội thất tốt nhất từ gỗ lim.

Gỗ lim là gì?

Gỗ lim là tên thường gọi chung của tất cả các loại gỗ họ lim như lim xanh, lim xẹt, lim lào, lim Nam Phi,… Ở Việt Nam, giống gỗ lim thường thấy nhất là lim xanh hay là loài thực vật có tên khoa học Erythrophleum Fordii, thuộc họ Fabaceae, chi Erythrophleum, là một trong bốn loại gỗ thuộc nhóm tứ thiết: định, lim, sến, táu.

Về hình thức, cây gỗ lim thuộc giống thực vât gỗ lớn, có chiều cao lên đến trên dưới 30m với một cây trưởng thành. Gỗ lim thường sinh trưởng tập trung thành một khu vực lớn hoặc mọc lẻ, những cây gỗ lim sống lẻ thường phân tầng thấp hơn, cành non có màu xanh lục.

Cây gỗ lim có thân thẳng và trong, gốc gỗ lim bạnh nhỏ, lá và hoa khá giống với cây xoan đào nhưng quả thì thuôn dài hơn và hạt màu nâu đen khá dẹp. Vỏ cây gỗ lim màu nâu nhạt, khi bong ra sẽ xuất hiện lớp vỏ trong màu nâu.

Trong vòng đời sinh trưởng của mình, cây gỗ lim chia thành 2 giai đoạn chính là cây non và cây trưởng thành. Cây gỗ lim non thường ưa bóng râm, ngược lại với cây trưởng thành rất thích sáng. Cây gỗ lim có quá trình phát triển khá chậm, thường mọc nhiều ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới, do đó chúng ta thường rất dễ bắt gặp cây gỗ lim ở Việt Nam hay một số vùng ở Đông Nam Á như Đài Loan hay Trung Quốc.

Đặc điểm nhận diện gỗ lim

Theo bảng xếp hạng gỗ tại Việt Nam, gỗ lim được xếp vào nhóm II, thuộc những loại gỗ khá quý hiếm.

Về cấu trúc bên trong, cây gỗ lim khá cứng chắc, do đó khối lượng cũng nặng hơn so với các loại gỗ thông thường, khả năng chống mối mọt cũng cao hơn rất nhiều. Gỗ lim có màu nâu thẫm, có khả năng chịu lực nén tốt đồng thời mang giá trị về mặt thẩm mỹ cao do có những vân gỗ xoắn trông vô cùng đẹp mắt. Đặc biệt, khi được ngâm dưới bùn nhiều năm trước khi đem đi gia công thành thành phẩm, mặt gỗ lim sẽ chuyển sang màu đen, sau khi xử lý sẽ trở thành màu sắc vô cùng sang trọng.

Về hương thơm, gỗ lim không có mùi hương thoang thoảng như gỗ xoan đào hay trầm tích mà hơi hắc, một số loài lim Lào hay các loài lim mọc ở Tây Nguyên còn có thể gây ra dị ứng đối với mũi.

Đặc tính của gỗ lim

Ưu điểm của gỗ lim

Ưu điểm của gỗ lim đầu tiên phải kể đến là độ cứng chắc hay chính là tuổi thọ cao. Gỗ lim có cấu trúc bên trong vô cùng chắc chắn, do đó nó có khả năng chịu được những tác động từ bên ngoài rất tốt. Khả năng chống mối mọt của gỗ lim so với gỗ xoan đào cũng khá hơn nhiều, đồng thời sức tải của gỗ lim cũng được cho là khá bền bỉ. Không những thế, người ta còn yêu thích gỗ lim bởi nét đẹp nghệ thuật của nó. Bề măt gỗ lim nói chung thường có nhiều vân gỗ mềm mại hình xoắn trông rất đẹp và sang trọng. Những vân gỗ này cũng rất bền với thời gian do gỗ ít bị cong vênh và biến dạng nếu được bảo quản trong những môi trường ổn định.

Nhược điểm của gỗ lim

Mặc dù có khá nhiều ưu điểm, gỗ lim vẫn không thể tránh khỏi những nhược điểm mà rất nhiều loại gỗ tự nhiên gặp phải. Đầu tiên, gỗ lim có mùi hắc và không thơm như các loại gỗ khác, do đó gỗ lim có thể gây dị ứng cho người tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt khi chưa qua xử lý hóa học.

Bên cạnh đó, do những đặc tính của mình mà gỗ lim thường có giá thành rất cao. Gỗ lim cũng thường được sử dụng để chế tác những sản phẩm nội thất cao cấp, có giá trị khiến cho loại gỗ này ngày càng trở nên khan hiếm hơn.

Ngoài ra, việc chế tác gỗ lim cũng khá cầu kỳ và phức tạp do cấu trúc gỗ khá cứng chắc, để tạo ra được những sản phẩm nội thất từ gỗ lim với những nét trạm trổ tinh tế đòi hỏi người nghệ nhân phải tốn rất nhiều thời gian cũng như công sức, đây cũng chính là một phần lí do khiến cho các sản phẩm nội thất bằng gỗ lim có giá thành đắt đỏ hơn so với bình thường.

Đặc biệt, do khả năng dễ chuyển đen khi ngâm lâu trong bùn, nếu không được xử lý kỹ thuật tốt, gỗ lim sẽ rất dễ trở nên xấu xí và thiếu tính thẩm mỹ.

Phân Loại Gỗ Lim Hiện Nay

Gỗ lim Lào

Gỗ lim Lào thường nặng và chắc hơn so với gỗ Lim Việt Nam và gỗ Lim Nam Phi do gỗ của chúng thường là gỗ rừng tự nhiên lâu năm, chính vì vậy chất lượng của chúng cao hơn, có khả năng chịu lực tốt hơn so với gỗ lim Nam Phi rất nhiều. Trong những năm gần đây pháp luật Lào đang siết chặt và cửa khẩu bị đóng nên khiến cho giá trị của loại gỗ này ngày càng cao do khan hiếm vật liệu.

Những sản phẩm được tạo nên từ gỗ Lim lào thường có vân gỗ rất đẹp, mịn, màu sáng nên người thợ chỉ cần phun một lớp PU nhẹ lên bề mặt là đã tôn lên vẻ đẹp của loại gỗ này rồi. Đây là lí do tại sao lim Lào thường được những tay chơi đồ gỗ săn đón đến như vậy.

Gỗ lim Nam Phi

Lim Nam Phi có khối lượng nhẹ hơn so với lim Lào, đồng thời màu sắc vân gỗ của chúng thô và nhạt hơn, không sắc nét như lim Lào. Khi chế tác thành các sản phẩm mỹ nghệ, nội thất nếu quan sát kĩ sẽ thấy màu sắc của những sản phẩm này không tươi như Lim Lào.

Chính vì đặc trưng ít vân gỗ và màu không tươi nên khi hoàn thiện sản phẩm thường phải phun 1 lớp PU đậm và dày hơn để làm giảm khuyết điểm của gỗ. Tuy nó không đẹp toàn diện như gỗ Lim Lào nhưng gỗ Lim Nam Phi cũng là một trong những loại gỗ đẳng cấp và sang trọng.

Gỗ Lim Việt Nam

Gỗ Lim Việt Nam hiện nay chỉ còn ở Tây Nguyên, tuy nhiên số lượng không còn nhiều. Xét về mặt chất lượng loại gỗ này không hề kém cạnh so với gỗ Lim lào, vân gỗ và chất lượng của chúng cũng tương tự như gỗ lim lào. Từ xa xưa, chúng đã được sử dụng để làm nội thất, nhà cửa, đặc biệt là phủ vua chúa. Ngày nay, có nhiều biệt phủ của những gia đình giàu có cũng sử dụng những sản phẩm nội thất gỗ lim Việt Nam để thể hiện đẳng cấp cũng như sở thích chơi gỗ xa xỉ của mình.

Phân biệt gỗ lim Lào và gỗ lim Nam Phi

Về hình thức bên ngoài, gỗ lim Lào và gỗ lim Nam Phi không có nhiều khác biệt, đặc biệt là sau khi đã được gia công và sơn bóng, khách hàng sẽ rất khó nhận biết được hai loại gỗ này nếu không phải người có nhiều kinh nghiệm và kiến thức trong nghề.

Nhìn chung, cả hai loại gỗ này đều có tuổi thọ và độ bền cao, cấu trúc rắn trắc. Tuy nhiên, theo nhiều nghiên cứu khoa học thì gỗ lim Lào có khả năng chịu được các tác động từ bên ngoài tốt hơn. Trong điều kiện nhiệt độ, độ ẩm và những điều kiện thời tiết bất lợi, gỗ lim Lào tỏ ra là một loại gỗ bền chắc, khó bị cong vênh cũng như tác động bởi những yếu tố kể trên trong khi gỗ lim Nam Phi không hoàn toàn làm được tất cả những điều này.  Mặc dù vậy, gỗ lim Nam Phi vẫn mang những đặc điểm nổi trội nhất định so với gỗ lim Lào hay tất cả các loại gỗ lim còn lại đó là khối lượng khá nhẹ, chính vì vậy, quy trình vận chuyển và gia công của gỗ lim Nam Phi cũng dễ dàng hơn rất nhiều.

Về màu sắc của gỗ lim

Khi chưa qua xử lý và sơn màu, gỗ lim Lào có màu đỏ đậm hơn, chính vì vậy sau khi phun bóng nó cũng thường sáng và đẹp hơn gỗ lim Nam Phi hay bất kỳ loại gỗ lim thông thường nào khác.

Về vân gỗ

Tuổi trưởng thành của gỗ lim Lào thường cao hơn gỗ lim Nam Phi, do đó, vân gỗ khi khai thác của gỗ lim Lào cũng dày hơn rất nhiều. Tùy vào yêu cầu về mặt thẩm mỹ và phong thủy mà gia chủ có thể lựa chọn loại vân gỗ sao cho phù hợp với gia đình mình.

Về khối lượng

Như đã đề cập ở trên, gỗ lim Lào có khối lượng lớn hơn so với gỗ lim Nam Phi từ 1,2 đến 1,5 lần bởi cấu trúc gỗ đặc và chắc hơn rất nhiều.

So sánh đặc điểm gỗ gõ đỏ và gỗ lim

Gỗ gõ đỏ: là 1 trong 3 loại gỗ quý tại Việt Nam, gỗ gõ đỏ thuộc nhóm 1 tại Việt Nam. Chính vì thế mà những sản phẩm được làm từ gỗ gõ đỏ có giá trị cực kỳ cao. Vân gỗ gõ đỏ có màu vàng xen lẫn màu đen và được đánh giá là loại gỗ có vân đẹp nhất hiện nay. Chính vì vậy mà nhiều người yêu thích gỗ gõ đỏ để sử dụng trong nội thất. Cây gỗ gõ đỏ tự nhiên có vỏ cây màu trắng hoặc xám. Khi cây trưởng thành thân cây có vỏ sần sùi, tán rộng. Khi vừa khai thác xong, gỗ gõ đỏ có màu cam nhưng khi ráo nhựa thì gỗ có màu sẫm. Gỗ gõ đỏ biến đổi màu sắc theo năm tháng, chúng không bị phai màu mà càng sáng đẹp hơn. Gỗ gõ đỏ có đường vân đẹp, có tia màu đen giống mắt hổ mang lại sự cuốn hút vô cùng ấn tượng.

Gỗ Lim: là loại gỗ được yêu thích trong nhà của vua chúa, quý tộc ngày xưa. Người xưa có câu “thằng bờm có cái quạt mo, phú ông xin đổi một bè gỗ lim” để thấy được sự yêu thích của loại gỗ này với giới nhà giàu. Gỗ lim có nhiều loại như: lim xanh, lim xẹt, lim Lào,… Gỗ lim hiện nay ở Việt Nam sử dụng nhập khẩu chủ yếu ở Nam Phi. Gỗ lim nhập khẩu từ Lào cũng có nhưng những năm gần đây, Lào đang siết chặt quản lý khai thác rừng nguyên sinh nên gỗ Lào không còn phổ biến. Gỗ lim thường có mùi hắc, gây dị ứng cho mũi nếu ngửi quá lâu và khiến người làm khó chịu. Gỗ lim rất cứng, chắc, nặng và không bị mối mọt tấn công, trọng lượng cũng nặng hơn những loại gỗ thường thấy khác.. Màu gỗ lim thường hơi nâu đến nâu thẫm, có khả năng chịu lực nén rất tốt. Vân gỗ xoắn đẹp mắt, ngâm dưới bùn hoặc để lâu thì mặt gỗ có màu đen. Mùi hương của gỗ lim hơi hắc, có thể gây ra dị ứng cho một số người nhạy cảm với mùi gỗ.

Cách nhận biết gỗ lim chính xác nhất

Hiện nay, do sự khan hiếm ngày một tăng của gỗ lim, rất nhiều người đã vì lợi ích cá nhân mà chế biến ra những sản phẩm nội thất gỗ lim nhưng lại không từ gỗ lim mà ra. Những sản phẩm này sau khi qua gia công sẽ rất khó để phát hiện ra rằng chúng có thực sự được làm từ gỗ lim hay không, chính vì vậy, bạn cần áp dụng ngay một số phương pháp nhận biết dưới đây:

1. Nhận biết gỗ lim thông qua mùi hương

Như đã đề cập rất nhiều ở trên, gỗ lim không phải là loại gỗ có hương thơm dễ chịu nếu không muốn nói là rất hắc và có thể gây dị ứng cho một số người. Chính vì vậy, phương pháp cơ bản nhất mà bạn có thể dùng để nhận biết gỗ lim chính là ngửi mùi. Nếu sau khi ngửi mùi gỗ, bạn có triệu chứng hắt hơi liên tục và ngứa ở mũi thì rất có thể đó chính là gỗ lim thật.

1. Nhận biết gỗ lim thông qua trọng lượng

Bên cạnh việc ngửi mùi hương của gỗ, bạn cũng có thể nhận biết gỗ lim bằng một cách đơn giản không kém đó là nhìn vào trọng lượng của gỗ. Gỗ lim chắc và do đó rất nặng, nếu khi nhấc lên bạn thấy cây gỗ có vẻ nhẹ thì rất có thể đó chỉ là gỗ thường thôi hoặc không muốn nói là gỗ kém chất lượng.

1. Nhận biết gỗ lim thông qua nước vôi trong

Ngoài hai phương pháp kể trên, bạn cũng có thể nhận biết gỗ lim bằng một cách khác đó là sử dụng nước vôi trong. Cách nhận biết vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần đem gỗ ngâm vào nước vôi trong khoảng một giờ đồng hồ, nếu sau khi ngâm gỗ chuyển sang màu thâm đen thì khả năng cao đó chính là gỗ lim thật.

1. Nhận biết gỗ lim thông qua rằm gỗ

Bên cạnh các phương pháp đơn giản để nhận biết gỗ lim kể trên, gỗ lim cũng có thể được nhận biết bằng một cách nữa đó chính là nhìn vào rằm gỗ. Rằm của cây gỗ lim thường cứng và dày, khi đâm vào tay sẽ gây cảm giác đau hơn so với những loại gỗ thông thường. Chính vì vậy, nếu bạn không có nhiều kinh nghiệm trong việc chọn gỗ, chỉ cần đưa tay chạm vào rằm gỗ là có thể biết được chính xác đây có phải là cây gỗ lim mình cần tìm hay không.

Ứng dụng gỗ lim trong sản xuất nội thất gia đình

Với những đặc điểm nổi trội của mình, gỗ lim được coi là loại gỗ rất quý, thường được sử dụng nhiều trong những công trình kiến trúc mang giá trị cao, đặc biệt, với khả năng bền chắc và chống lại được mối mọt của mình, gỗ lim thường được dùng để chế tác cột, kèo, xà nhà,hay thậm chí là ốp lát sàn nhà, sản xuất các thiết bị nội thất trang trí trong gia đình,… đồng thời cũng được sử dụng trong những công trình thủy lợi như đóng tàu thuyền, làm cầu cống,…

Bên cạnh đó, với khả năng chịu được lực nén lớn và lâu bị cong vênh, gỗ lim cũng thường được dùng để lát sàn các bền mặt như bề mặt nhà, bề mặt cầu thang,… Mặc dù vậy, gỗ lim là loài không có khả năng chịu ẩm cao, chính vì vậy, khi sử dụng cho những công trình này, thường thì người ta sẽ phải xử lý chống ẩm rất cẩn thận trước khi đưa vào thi công.

Ngoài ra, gỗ lim cũng được sử dụng để sản xuất những loại thiết bị nội thất cho gia đình như tủ kệ trang trí vô cùng bắt mắt và sang trọng. Các thiết bị nội thất từ gỗ lim không chỉ có tuổi thọ cao mà còn mang giá trị thẩm mỹ, phù hợp với mọi không gian kiến trúc, đặc biệt là những không gian theo phong cách cổ điển, ấm áp.

Một ứng dụng nữa có thể kể đến trong kiến trúc nội thất của gỗ lim là cầu thang gỗ lim. Cầu thang gỗ lim không chỉ mang lại vẻ đẹp sang trọng mà còn vô cùng chắc chắn, đặc biệt phù hợp với những gia đình có kiến trúc giếng trời bởi giếng trời là nơi mang lại ánh sáng nhưng cũng đồng thời mang lại những điều kiện thời tiết vô cùng khắc nghiệt cho nội thất bên dưới nó, đặc biệt là nội thất gỗ. Nếu không được sử dụng những chất liệu nội thất bền và cứng chắc như gỗ lim, cầu thang hoặc bất kỳ thiết bị nội thất nào nhà bạn đều rất dễ bị nứt nẻ và cong vênh sau một thời gian sử dụng.

Tuy nhiên, có một điều mà hầu như người Việt nào cũng biết đó là người ta không thường dùng gỗ lim để làm giường ngủ vì một trong những lí do sau:

Trong quá trình sản xuất nội thất từ gỗ lim, những người thợ thường rất dễ bị dị ứng bởi những bụi gỗ lim bay lơ lửng trong không khí, và do đó, nếu tiếp xúc ở khoảng cách quá gần như giường ngủ thì cũng sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe và chất lượng của giấc ngủ.

Một nguyên nhân nữa là tâm linh. Theo quan niệm tâm linh và phong thủy, nhiều người cho rằng gỗ lim thường được sử dụng trong đình, chùa hoặc những công trình liên quan đến tôn giáo, và do đó, khi những công trình này bị phá hủy, các miếng gỗ được sử dụng tại đây rất dễ trôi nổi ngoài thị trường. Nếu không may mua phải những thớ gỗ này, gia chủ sẽ rất dễ gặp phải những điều xui xẻo và thất bát trong việc làm ăn.

Bảng Giá Gỗ Lim Chi Tiết Mới Nhất

Vì đặc tính gỗ tốt và độ bền cao vì thế nên giá gỗ lim Nam Phi m3 cũng rất cao. Hiện nay trên thị trường loại gỗ này được bán với giá được niêm yết như sau:

• Giá gỗ lim Nam phi m3 theo cây tròn là 9-20 triệu đồng/m3
• Giá gỗ lim Nam Phi m3 đã được xẻ theo đúng quy cách và đóng kiện nhập khẩu giá khoảng 30-30 triệu đồng/m3.
• Giá gỗ lim Nam Phi m3 xẻ theo kích thước yêu cầu trước có giá khoảng 30-40 triệu đồng/m3.

Một số sản phẩm nội thất từ gỗ tại Nguyễn Dũng Royal:

Hi vọng rằng, qua bài viết trên, bạn đã phần nào hiểu hơn về cây gỗ lim Việt Nam, gỗ lim Lào, gỗ lim Nam Phi,… và những ứng dụng của chúng trong đời sống hàng ngày, đặc biệt đối với lĩnh vực kiến trúc nội thất. Ngoài ra, những mẹo nhận biết gỗ lim thật cũng sẽ giúp ích rất nhiều trong việc lựa chọn nội thất cũng như các sản phẩm từ gỗ lim, mang đến cho bạn sự tự tin và thoải mái hơn trong quá trình trải nghiệm dịch vụ và sản phẩm từ gỗ lim.